Korozja konstrukcji stalowych – czy farba wystarczy?
Korozja to jedno z najpoważniejszych zagrożeń konstrukcji stalowych. Wystarczy wilgoć i tlen, by niechroniona stal zaczęła rdzewieć, tracąc nie tylko estetykę, ale i w konsekwencji nośność.Najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest malowanie farbami antykorozyjnymi – metoda tania, prosta i znana od dekad.Tyle że… w długim cyklu życia obiektu to jedna z najsłabszych form ochrony.
Przypadek Wieży Eiffla
Jak mówią podróże kształcą. Osobiście staram się zawsze uczyć czegoś nowego z miejsc, które odwiedzam. Jako inżynier budownictwa zwracam uwagę przede wszystkim na konstrukcje i rozwiązania techniczne oraz imponującą architekturę, z których można się czegoś nauczyć lub zainspirować do wdrożeń w Polsce. Tym razem podczas wakacji w modnym i przyciągającym wielu turystów Paryżu zwróciłem uwagę na coś, co raczej nie jest godnym naśladowania rozwiązaniem. Na konstrukcji wieży Eiffla zabezpieczonej antykorozyjnie przez malowanie nawet z dużej odległości widać liczne ogniska korozji. Mimo trwających prac renowacyjnych i kolejnych warstw farby, stal w wielu miejscach przebija spod powłok ochronnych (co dobrze widać na zdjęciu, które załączam). A przecież to obiekt konserwowany regularnie i z ogromnym rozmachem:
- 60 ton farby,
- 15–18 miesięcy prac,
- około 25 malarzy,
- koszt ponad 20 mln euro za jeden cykl.
Wieża Eiffla jest malowana średnio co 7 lat – a mimo to korozja powraca. To doskonały przykład, że malowanie nie chroni stali, a jedynie opóźnia jej degradację.
Dlaczego farba nie wystarcza
Powłoka malarska działa wyłącznie barierowo – oddziela stal od czynników zewnętrznych.Wystarczy jednak mikropęknięcie, zarysowanie lub różnica potencjału między fragmentami metalu, by powstało ogniwo korozyjne – miniaturowy układ elektrochemiczny, w którym stal zaczyna się utleniać.W miejscach uszkodzeń powłoki proces korozji postępuje szybciej, ponieważ tlen i wilgoć mają bezpośredni kontakt z metalem. W praktyce największym wrogiem farby jest czas – każda powłoka starzeje się, traci elastyczność i przyczepność, a woda zawsze znajdzie drogę.
Skuteczniejsze systemy ochrony
Współczesne technologie pozwalają znacząco wydłużyć trwałość konstrukcji stalowych. Zamiast polegać wyłącznie na warstwie farby, warto stosować zabezpieczenia wielowarstwowe lub elektrochemiczne, które działają trwale i nie wymagają częstych renowacji.
- Ocynk ogniowy – warstwa cynku tworzy trwałą barierę ochronną i dodatkowo zabezpiecza stal katodowo (czyli nawet przy zarysowaniu). Typowa trwałość: 30–50 lat.
- System duplex (ocynk + malowanie) – połączenie ocynku z farbą daje synergiczny efekt: wysoka odporność na korozję i estetyczny wygląd. Trwałość: 50–70 lat, często bez potrzeby konserwacji.
- Metalizacja natryskowa lub proszkowa – powłoka metalu lub polimeru nanoszona cieplnie. Bardzo szczelna i odporna mechanicznie; stosowana w konstrukcjach narażonych na warunki morskie (C5, CX).
- Inhibitory korozji – dodatki chemiczne, które tworzą warstwę ochronną na powierzchni metalu lub w betonie, ograniczając proces utleniania. Stosowane m.in. wewnątrz profili i elementów zamkniętych.
- Projektowe unikanie ogniw korozyjnych – poprzez eliminację styków różnych metali, stosowanie przekładek izolacyjnych i zaokrągleń, które ograniczają gromadzenie się wilgoci.
Co z konstrukcjami mostowymi i przemysłowymi?
W obiektach stale narażonych na wodę, sól lub mgłę morską (np. mosty, estakady, zbiorniki) klasyczne malowanie nie ma szans na długą skuteczność.Tam coraz częściej stosuje się ocynk, systemy duplex lub metalizację natryskową – rozwiązania, które działają wielowarstwowo i są odporne na pękanie oraz degradację powłoki.W wielu krajach (np. w Skandynawii czy Kanadzie) malowanie konstrukcji stalowych jako jedyne zabezpieczenie nie jest już dopuszczane w projektach infrastrukturalnych – właśnie ze względu na wysokie koszty utrzymania i krótką trwałość.
Wnioski
Już na etapie projektu należy przewidywać cykl życia konstrukcji i wybierać trwałe systemy zabezpieczeń – ocynk, duplex, metalizację lub inhibitory – zamiast ograniczać się do warstwy farby.Farba jako zabezpieczenia antykorozyjne konstrukcji metalowych nie wystarczy – to rozwiązanie tymczasowe w świecie, który wymaga bardziej trwałych systemów.
Comments powered by CComment