Prowadząc jako kierownik budowy czy projektu wiele inwestycji budowlanych często spotykam się przy etapie realizacji z wieloma wątpliwościami inwestorów lub delegowanych do takich ustaleń dyrektorów technicznych dotyczących doboru technologii poszczególnych elementów budynku.

Szczególnie istotnym elementem dla budynku typu hala magazynowa czy produkcyjna w aspekcie jego późniejszej eksploatacji jest posadzka. To ona będzie służyć jako główna powierzchnia magazynowa, podłoże pod wszystkie ścieżki komunikacyjne w obiekcie czy też zasadniczy element na którym będzie odbywać się produkcja. Dlatego niewłaściwy dobór jej parametrów, technologii oraz wykończenia na etapie projektowym czy też przy podpisywaniu umowy na realizację budowy z głównym wykonawcą to często już za późno, aby wdrożyć odpowiednie zmiany w celu optymalnego dopasowania jej do przyszłych procesów, które będą się odbywać na jej powierzchni.

Każda zmiana na późniejszym etapie może powodować drastyczny wzrost kosztów, konieczność modyfikacji innych elementów jak podbudowy czy izolacje czy też będzie miało wpływ na harmonogram budowy i końcowe otrzymanie gotowej hali do użytkowania przez jej inwestora.

Chciałbym tu zwrócić uwagę na kilka istotnych elementów, które trzeba wziąć pod uwagę przy właściwym jej doborze i zaprojektowaniu.

1. Obciążenia i nośność

To kluczowy element, od które zawsze powinno zacząć się projektowanie posadzki wraz z podbudową.

Dla przykładu w halach magazynowych wysokiego składowania występują trzy rodzaje podstawowych obciążeń”

- obciążenia od wózka widłowego z obciążeniem liczona na oś pojazdu

- obciążenie od składowanego materiału na posadzce na m2 powierzchni

- obciążenie od regałów wraz z obciążeniem, przy którym zwraca się uwagę na rozstaw stóp regałów ich wielkość oraz odległość pomiędzy nogami regałów z uwzględnieniem regałów ustawianych do siebie „plecami”

To ostatnie obciążenie zazwyczaj jest kluczowe i determinuje grubość posadzki, nośność podbudowy oraz rodzaj i ilość jej zbrojenia.

Oczywiście mogą występować inne niestandardowe obciążenia, które czasem trzeba wziąć pod uwagę, w szczególności wszelkie obciążenia od technologii jak pomosty, podnośniki itp.

Dlatego ocenę tego parametru i właściwą identyfikację należy oddać profesjonalistom przy współpracy z technologiem produkcji czy procesu magazynowania.

2. Odporność na ścieranie

Posadzka przemysłowa narażona jest na intensywne użytkowanie, co wymaga dużej odporności na ścieranie. Materiały posadzkowe, takie jak beton wysokiej klasy lub specjalistyczne powłoki żywiczne, zapewniają długowieczność i minimalizują ryzyko powstawania uszkodzeń. W zależności od rodzaju poruszających się po posadzce pojazdów i ich kółek lub gąsienic należy właściwie dobrać technologię wierzchniej warstwy podłogi. Przy czym najwyższą odpornością na ścieranie charakteryzują się zazwyczaj posadzki betonowe z utwardzeniem powierzchniowym wykonywanym na etapie betonowania z posypkami utwardzającymi np. korundem lub boksytem lub alternatywnie posadzki żywiczne z żywic poliuretanowych.

3. Odporność chemiczna

Często jest to pomijany temat przy wyborze wykończenia posadzki w odniesieniu do agresywności środowiska jakie będzie występować w hali, pomimo że jest to jeden z najistotniejszych parametrów.

W halach produkcyjnych i magazynowych, gdzie mogą w trakcie produkcji, w technologii składowania lub w trakcie ich mycia i konserwacji być używane np. agresywne chemicznie substancje (kwasy, oleje, rozpuszczalniki itp.) posadzka powinna mieć odpowiednią odporność na materiały, które w sposób bardziej lub mniej kontrolowany(np. w trakcie wycieku) mogą się na niej znaleźć. Dotyczy to również sytuacji, gdy takie substancje mogą dostać się z instalacji lub stosowanych w obiekcie urządzeń np. często dodatkowo zabezpiecza się posadzki w strefach ładowania wózków akumulatorowych, gdzie dochodzi do wycieków z baterii lub w budynkach w którym może pojawić się substancja agresywna jak np. środki pianotwórcze w instalacjach gaszenia pożarów.

W takich przypadkach bardzo ważne jest zabezpieczenie posadzki powłokami o wysokiej odporności chemicznej, a często również wykonanie ich w formie szczelnej. Najlepiej wtedy sprawdzają się posadzki żywiczne, z żywic poliuretanowych a przede wszystkim epoksydowych.

Należy tu pamiętać, że posadzki betonowe, które nie będą miały odpowiedniej odporności na agresywność chemiczną będą ulegały szybkiej korozji z efektami takimi jak spękania, złuszczenia, degradacja chemiczna, a w łagodniejszych przypadkach pojawianie się wżerów czy przebarwień.

Będą to zazwyczaj zmiany nieodwracalne.

4. Dopasowanie do rodzaju ruchu na posadzce

Wybór odpowiedniej posadzki zależy także od rodzaju i częstotliwości ruchu. Dla wózków widłowych najlepiej sprawdzą się posadzki betonowe lub żywiczne, które są wytrzymałe i odporne na nacisk kół. Jeśli w hali będą poruszać się maszyny z gumowymi lub metalowymi kołami, należy uwzględnić inne właściwości podłoża.

Co bardzo istotne w wielu przypadkach trzeba będzie określić przed wykonaniem posadzki parametry równości podłoża, co dla wielu pojazdów w szczególności tych półautomatycznych ma ogromne znaczenia na możliwości ich użytkowania i zużywaniu się elementów eksploatacyjnych jak kółka czy ogumienie.

Bardzo istotne przy wymaganej większej tolerancji płaskości posadzki będzie też właściwy dobór rozwiązań dylatacyjnych, które w znacznym stopniu mogą ograniczyć naturalne zjawisko curlingu czyli unoszenia płyty posadzkowej na brzegach i w obszarach dylatacji w wyniku występującego w betonie skurczu.

5. Antypoślizgowość

Z uwagi na bezpieczeństwo osób poruszających się pieszo w strefie hali trzeba również zwrócić uwagę na ten parametr. W szczególności jeśli mówimy o strefach narażonych na kontakt z wodą, olejami czy innymi substancjami niektóre powierzchnie jak np. żywice epoksydowe mogą zachowywać się wtedy jak płyta lodowiska. Dlatego bardzo istotne jest odpowiednie zaplanowanie ścieżek ruchu, na których zostaną wykonane dodatkowe powłoki antypoślizgowe lub zapewnienie odpowiedniej faktury powierzchni już na etapie doboru samej technologii wykonania danej strefy płyty posadzki. Odpowiednio wysoki stopień antypoślizgowości znacząco zmniejszy ryzyko występowania wypadków w miejscu pracy.

6. Odporność na temperaturę

Nie każda posadzka wytrzyma zmienne warunki temperatury – zwłaszcza w halach narażonych na częste wahania lub skrajne temperatury. Posadzki epoksydowe oraz betonowe z odpowiednimi dodatkami mogą być stosowane w halach o różnych temperaturach. Przy niższych temperaturach warto rozważyć posadzki z dodatkami modyfikującymi, które zapobiegają kruszeniu.

7. Wodoodporność

Jeśli w obiekcie wymagana jest dodatkowa wodoodporność np. dla strefy myjni, należy oprócz właściwych izolacji przeciwwodnych podposadzkowych zaprojektować optymalne wykończenie posadzki. Najlepiej sprawdzą się tutaj albo posadzki żywiczne, albo betony wodoodporne albo też materiały wykończeniowe w postaci płytek. Kluczowe będzie tutaj jednak zaprojektowanie całego systemu wodoodpornego z rozwiązaniami szczelnych przejść instalacji, zabezpieczeniem szczelnym dylatacji oraz właściwym połączeniem posadzki ze ścianami.

8. Właściwości izolacyjności termicznej i akustycznej

Kolejnym mogącym mieć znaczenie w niektórych budynkach parametrem może być izolacyjność akustyczna oraz termiczna od warunków zewnętrznych i podłoża. Izolacja termiczna i akustyczna posadzki może wpłynąć na komfort pracy w hali. W zależności od potrzeb, posadzka może być zaprojektowana tak, aby zapewniała odpowiednie warunki termiczne oraz redukowała hałas. W miejscach o dużym natężeniu dźwięków warto zastosować warstwy izolacyjne, które ograniczą jego przenikanie.

9. Łatwość utrzymania i optymalny jego koszt

Posadzka przemysłowa powinna być łatwa do utrzymania w czystości oraz nie wymagać częstych napraw. Dla hal produkcyjnych, w których liczy się czas i minimalizacja przestojów, warto wybrać powierzchnie odporne na zabrudzenia oraz łatwe w konserwacji. Warto zainwestować w wysokiej jakości materiały, które zminimalizują długoterminowe koszty eksploatacji.

Duże znaczenie może mieć tutaj dodatkowe zastosowanie warstw impregnacyjnych, które pozwolą na długotrwałe zachowanie zwiększonej estetyki i ułatwią konserwację posadzki w czasie eksploatacji.

10. Optymalny koszt wykonania

Właściwe zbilansowanie potrzeb i wymagań przyszłego użytkownika z kosztem wykonania i zabezpieczenia posadzki będzie stanowić zapewne istotny element, jakie decyzje dotyczące jej parametrów inwestor będzie chciał podjąć.

Ze strony wykonawcy kluczowe będzie tutaj pokazanie kosztów poszczególnych wariantów wykonania z oszacowaniem ryzyka potencjalnych napraw, jakie mogą czekać inwestora w przypadku pozornych oszczędności na którymś z wymienionych powyżej parametrów.

Jeśli potrzebowalibyście Państwo pomocy w doborze posadzki do planowanej hali magazynowej lub produkcyjnej, chętnie podzielę się naszymi doświadczeniami i pomogę dobrać optymalne rozwiązanie.

W razie pytań proszę o ich przesłanie lub bezpośredni kontakt z nami.

Optymalizacja kosztów budowy czyli value engineering to pojęcie brzmiące dla przeciętnego zjadacza chleba abstrakcyjnie i bardzo naukowo, ale pod tym terminem kryje się bardzo istotny element każdej realizacji, który często podświadomie wykonujemy, lecz równie często o nim zapominamy.

A to już niewybaczalne zaniedbanie, bo w przypadku dobrej optymalizacji kosztowej bardziej złożonej inwestycji budowlanej możemy zaoszczędzić nawet do kilkudziesięciu procent kosztów inwestycji.

W codziennym życiu wykonując przy różnych zakupach, bądź opłatach bilans zysków i strat, często dochodzimy do wniosków, że coś mogliśmy zrobić inaczej, aby zaoszczędzić wcale przy tym nie obniżając standardu życia. Podobnie jest też z każdą budową czy remontem. Taki bilans zysków i strat oraz wyciągnięte z niego wnioski skutkujące znalezieniem najlepszych dla nas rozwiązań jest właśnie tą naukowo brzmiącą optymalizacją. Budowa jest zazwyczaj sumą złożonych procesów, dlatego przy jej realizacji mamy duże pole do popisu, aby właściwie ją zoptymalizować i zaoszczędzić przy tym naprawdę sporą kwotę.

Proces optymalizacji inwestycji budowlanej można opisać w kilku krokach:

Czytaj więcej: Optymalizacja kosztów budowy